İnme Hastalarına Birincil Bakım Verenlerde Bakım Yükü ile Depresyon Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Bir Araştırma [Kafkas J Med Sci]
Kafkas J Med Sci. 2025; 15(2): 149-156 | DOI: 10.5505/kjms.2025.26504  

İnme Hastalarına Birincil Bakım Verenlerde Bakım Yükü ile Depresyon Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Bir Araştırma

Cansu Uluturhan1, Sümeyye Arslan2
1Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma Ve Uygulama Hastanesi, Isparta
2Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü, Denizli

Amaç: Bu çalışmanın amacı, inmeli hastaların birincil bakım verenlerinin bakım yükü ve depresyon düzeylerini ölçmek ve aralarındaki ilişkiyi araştırmaktır.
Materyal ve Metot: Bu tanımlayıcı çalışma, Mart 2021 – Eylül 2022 tarihleri arasında bir üniversite hastanesindeki nöroloji yoğun bakım ünitesi, inme merkezi ve nöroloji kliniğinde yatan, inme tanısı almış 92 hastanın birincil bakım verenleri ile yürütülmüştür. Sosyodemografik Veri Formu, Bakım Verme Yükü Ölçeği ve Beck Depresyon Envanteri ile veri toplanmıştır.
Bulgular: Bakım vericilerin ZCBI (Zarit Bakım Verici Yükü Ölçeği) ve BDI (Beck Depresyon Envanteri) puan ortalamaları sırasıyla 41,02±10,12 ve 25,59±10,32 olarak bulunmuştur. Yapılan istatistiksel analizlerde, ZCBI ve BDI puanları arasında anlamlı bir korelasyon saptanmamıştır. Akrabalık ilişkisi dışındaki sosyodemografik faktörler ile bakım yükü ve depresyon düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Ancak, akrabalık derecesi ZCBI ve BDI puanlarını etkilemiştir (p<0,05); aile bireyi olmayan bakım vericiler daha düşük bakım yükü bildirmiştir. Ayrıca, minimal düzeyde depresif semptomlar gösteren bakım vericilerin ZCBI puanları, daha yüksek depresyon düzeyine sahip olanlara göre anlamlı düzeyde daha düşük bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Bu çalışma, birincil bakım verenler, orta düzeyde bakım yükü ve depresyon deneyimlemiş olsa da, ikisi arasında doğrudan bir nedensel ilişki bulunamamıştır. Bununla birlikte, düşük depresyon düzeylerinin azalmış bakım yükü ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle, diğer sosyodemografik faktörlerden ziyade akrabalık ilişkisinin sonuçları önemli ölçüde etkilediği ve bakım sürecindeki duygusal/ilişkisel dinamiklerin kritik önemini vurgulamaktadır. Bu bulgular, ilişkiye özgü zorlukları ele alan ve rutin depresyon taramalarını entegre eden psikososyal destek programlarının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bakım verenin yükü ile depresyon arasındaki etkileşimi anlama noktasında ilerleme sağlayan ve akrabalığın benzersiz rolünü vurgulayan bu çalışma, müdahalelerin etkinliğini artırmak için ilişkisel faktörlerin derinlemesine incelenmesi önermektedir

Anahtar Kelimeler: bakım, bakım yükü, depresyon, inme


Relationship between Caregiver Burden and Depression among Primary Caregivers of Stroke Patients: A Descriptive Study

Cansu Uluturhan1, Sümeyye Arslan2
1Research and Application Hospital Suleyman Demirel University, Isparta, Türkiye
2Fundamentals of Nursing Department, Faculty of Health Sciences, Pamukkale University, Denizli, Türkiye

Aim: This research investigates the levels of burden and depression experienced by primary caregivers of stroke survivors and analyzes their association.
Material and Method: This descriptive investigation enrolled 92 primary caregivers of stroke patients receiving care in a university hospital setting, specifically its neurology intensive care unit (ICU), stroke center, and outpatient clinic, between March 2021 and September 2022. Participant data was gathered using a Sociodemographic Data Form, the Zarit Caregiver Burden Interview (ZCBI), and the Beck Depression Inventory (BDI).
Results: Caregivers’ mean ZCBI and BDI scores were 41.02±10.12 and 25.59±10.32, respectively. Statistical analysis revealed no significant correlation between Zarit Caregiver Burden Interview (ZCBI) and Beck Depression Inventory (BDI) scores. Sociodemographic factors (excluding kinship) showed no significant association with burden or depression (p>0.05). However, kinship degree influenced ZCBI and BDI scores (p<0.05): non-family caregivers reported lower burden. Caregivers exhibiting minimal depressive symptoms reported significantly lower burden scores (ZCBI) than those with higher levels of depression. (p<0.05).
Conclusion: Primary caregivers exhibited moderate burden and depression levels, but no causal connection between these phenomena was identified. However, lower depression levels were correlated with reduced caregiving burden. Notably, kinship –rather than other sociodemographic factors– significantly influenced outcomes, highlighting the critical role of emotional and relational dynamics in caregiving. These findings underscore the need for psychosocial support programs that address relationship-specific challenges and integrate routine depression screenings. By advancing the understanding of how caregiver burden and depression interact –and emphasizing kinship’s unique impact– this study calls for further exploration of relational factors to tailor interventions effectively.

Keywords: caregiving, care burden, depression, stroke


Cansu Uluturhan, Sümeyye Arslan. Relationship between Caregiver Burden and Depression among Primary Caregivers of Stroke Patients: A Descriptive Study. Kafkas J Med Sci. 2025; 15(2): 149-156

Sorumlu Yazar: Sümeyye Arslan, Türkiye


ARAÇLAR
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
EndNote
BibTex
Medlars
Procite
Reference Manager
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder

Benzer makaleler
PubMed
Google Scholar


 

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.


Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi Editörlüğü
Kars, Türkiye    

Telefon: +90 474 225 11 92 - 93                                    Faks: +90 474 225 11 96

e-mail: edit.tipdergi@gmail.com

Yukarı Git