Kafa travmasının akut döneminde hipofiz fonksiyonlarının değerlendirilmesi

Doğan, Kazım; Seyithanoğlu, Mehmet Hakan; Özkan, Nezih; Emel, Erhan; Güzey, Feyza Karagöz; Baş, Nuri Serdar; Ovalıoğlu, Talat Cem; Gündağ, Meliha

Kafa travmasının akut döneminde hipofiz fonksiyonlarının değerlendirilmesi [Kafkas J Med Sci]

Kafkas J Med Sci. 2012; 2(2): 66-73 | DOI: 10.5505/kjms.2012.81300

Kafa travmasının akut döneminde hipofiz fonksiyonlarının değerlendirilmesi

Kazım Doğan¹, Mehmet Hakan Seyithanoğlu², Nezih Özkan³, Erhan Emel⁴, Feyza Karagöz Güzey⁵, Nuri Serdar Baş⁶, Talat Cem Ovalıoğlu³, Meliha Gündağ²
¹Ardahan Devlet Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü, Ardahan, Türkiye
²Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroşirurji Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye
³Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroşirurji Ana Bilim Dalı, Bolu, Türkiye
⁴Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Ve Sinir Hastalıkları Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroşirurji Kliniği, İstanbul, Türkiye
⁵Bağcılar Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Nöroşirurji Kliniği, İstanbul, Türkiye
⁶Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü, İstanbul, Türkiye

AMAÇ: Travmatik beyin hasarı sonrası hipofiz bezinin fonksiyonlarını
değerlendirmek ve olası etkenleri ayırt etmek için travmanın
akut döneminde hipofiz fonksiyonlarını sunmak.
YÖNTEM: Çalıșmada Eylül 2009 ve Temmuz 2010 arası kayıtları olan
30 hasta (22 erkek ve 8 kadın) yer aldı. Glasgow Koma Skorlarına
göre hastalar ağır, orta ve hafif travma olmak üzere üç gruba ayrıldılar.
Yaș, cinsiyet, etiyoloji, hastanede kalma süresi ve hipofiz hormon
seviyelerini içeren veri incelendi. p değerinin <0,05’ten küçük olması
anlamlı kabul edildi.
BULGULAR: Kafa travması olan erkek hastalar (40,5±21,76) belirgin
olarak kadın hastalardan (49,13±27,93) daha gençtiler. Kafa
travmasının akut döneminde büyüme hormonu, ACTH ve LH/FSH
eksiklikleri sırasıyla %36,6, %20 ve %20 hastada vardı. Travmatik
beyin hasarlarının önde gelen sebepleri yüksekten düșme (%46,6)
ve motorlu araç kazalarıydı (%33,3). ACTH seviyelerinin yüksekliği,
Glasgow coma skoru ve prolaktin seviyesinin düșüklüğü daha uzun
hastanede kalma süresine sebep oldu.
SONUÇ: Travma sonrası hipopitüiterizm gelișmesi açısından șiddetli
travmatik beyin hasarı en önemli risk faktörü sayılsa da, daha
hafif bir hasar da hipopitüiterizme yol açabilir. Post travmatik hipopitüiterizm
tanısından uzaklașmak için bütün kafa travması hastaları
yeterince uzun süre izlenmelidir.

Anahtar Kelimeler: hipopitüitarizm, kraniyoserebral travma, kafa travması, büyüme hormonu, hipogonadizm, travmatik beyin hasarı

Evaluation of pituitary functions during acute phase of head trauma

Kazım Doğan¹, Mehmet Hakan Seyithanoğlu², Nezih Özkan³, Erhan Emel⁴, Feyza Karagöz Güzey⁵, Nuri Serdar Baş⁶, Talat Cem Ovalıoğlu³, Meliha Gündağ²
¹Department Of Neurosurgery, Ardahan State Hospital, Ardahan, Turkey
²Department Of Neurosurgery, Bezmialem Vakıf University, Faculty Of Medicine, İstanbul, Turkey
³Department Of Neurosurgery, Abant İzzet Baysal University, Faculty Of Medicine, Bolu, Turkey
⁴Department Of Neurosurgery, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Mental Health And Neurological Diseases Education And Research Hospital, İstanbul, Turkey
⁵Department Of Neurosurgery, Bağcılar Education And Research Hospital, İstanbul, Turkey
⁶Department Of Neurourgery, Special Gaziosmanpaşa Hospital, İstanbul, Turkey

AIM: To evaluate the functional outcome of the pituitary gland after
the traumatic brain injury and to present the pituitary functional
changes during the acute phase of the trauma in order to identify
the possible factors.
METHODS: The study included records of 30 patients (22 male and
8 female) between September 2009 and July 2010. The patients
were allocated into three groups according to their Glasgow Coma
Scale as severe, moderate and mild traumas. Data including the
age, gender, aetiology, hospital stay time and the pituitary hormone
levels was analyzed. A p value <0.05 was considered signifi cant.
RESULTS: The male patients (40.5±21.76) with head injury were
signifi cantly younger than the female patients (49.13±27.93).
During the acute phase of the head injury, there were growth hormone,
ACTH and LH/FSH defi ciencies in 36.6%, 20% and 20%
of the patients, respectively. The leading causes of the traumatic
brain injuries were falling from high altitude (46.6%) and motor vehicle
accidents (33.3%). Higher ACTH levels, and lower Glasgow
Coma Score and lower prolactin levels caused longer hospital
stay times.
CONCLUSION: Although the severity of traumatic brain injury is
considered as the major risk factor leading to the development
of post-traumatic hypopituitarism, a milder injury may also cause
hypopituitarism. All head trauma patients should be followed up
long enough in order to rule out the posttraumatic hypopituitarism.

Keywords: hypopituitarism, craniocerebral trauma, head injury, growth hormone, hypogonadism, traumatic brain injury.

Kazım Doğan, Mehmet Hakan Seyithanoğlu, Nezih Özkan, Erhan Emel, Feyza Karagöz Güzey, Nuri Serdar Baş, Talat Cem Ovalıoğlu, Meliha Gündağ. Evaluation of pituitary functions during acute phase of head trauma. Kafkas J Med Sci. 2012; 2(2): 66-73

Sorumlu Yazar: Kazım Doğan, Türkiye

ARAÇLAR