Onkoloji Hastalarında Sağlık Kaderciliği ile Öz Bakım Gücü Arasındaki IlişkiSeda Gökkaya1, Meltem Şirin Gök21Kayseri Şehir Hastanesi, Kayseri
2Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı, Erzurum
Amaç: Bu çalışmanın amacı, onkoloji hastalarının sağlık kaderciliği ile öz bakım gücü arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Bu araştırma tanımlayıcı-ilişki arayıcı türdedir. Araştırmanın örneklemini, Eylül 2019- Şubat 2020 tarihleri arasında ve Kasım 2020 tarihinde dâhil edilme kriterlerini karşılayan 169 onkoloji hastası oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri Hasta Bilgi Formu, Sağlık Kaderciliği Ölçeği ve Öz Bakım Gücü Ölçeği kullanılarak toplandı.
Bulgular: Hastaların sağlık kaderciliği puan ortalaması 58,62±7,03 ve öz bakım gücü puan ortalaması 87,16±15,52’dir. Cinsiyet, medeni durum, meslek, gelir düzeyi ve sigara kullanma durumuna göre sağlık kaderciliği puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Yaş, eğitim düzeyi, sigara kullanımı, tedavi türü, kemoterapiye bağlı yaşanan yan etki ve ek kronik hastalık durumuna göre öz bakım gücü puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Hastaların sağlık kaderciliği ile öz bakım gücü puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif ve düşük düzeyde bir ilişki belirlendi (p<0,05).
Sonuç: Onkoloji hastalarının sağlık kaderciliği tutumlarının yüksek, öz bakım güçlerinin ise orta düzeyde olduğu bulundu. Onkoloji hastalarının sağlık kaderciliği tutumları arttıkça, öz bakım güçlerinin de arttığı sonucuna varıldı. Onkoloji hastalarının öz bakımında sosyokültürel bir faktör olarak sağlık kaderciliğinin etkisinin değerlendirilmesi önerilebilir. Anahtar Kelimeler: hemşirelik, kanser, öz bakım, sağlık kaderciliği
The Relationship Between Health Fatalism and Self- Care Agency in Oncology PatientsSeda Gökkaya1, Meltem Şirin Gök21Kayseri City Hospital, Kayseri, Türkiye
2Ataturk University Faculty of Nursing, Department of Fundamentals of Nursing, Erzurum, Türkiye
Aim: The present study examined the relationship between health fatalism and the self-care agency of oncology patients.
Material and Methods: This is a descriptive-correlational study. The study sample consisted of 169 oncology patients who met the inclusion criteria between September 2019, February 2020, and November 2020. The study’s data were collected using the Patient Information Form, Health Fatalism Scale, and Self-Care Agency Scale.
Results: The patients’ mean health fatalism score was 58.62±7.03, and the mean self-care agency score was 87.16±15.52. The difference between the mean scores of health fatalism according to gender, marital status, occupation, income level, and smoking was statistically significant (p<0.05). The difference between the mean self-care scores according to age, education level, smoking, type of treatment, side effects of chemotherapy, and additional chronic disease status was statistically significant (p<0.05). A statistically significant, positive, and low-level relationship was determined between the mean scores of health fatalism and self-care agency (p<0.05).
Conclusions: Oncology patients’ health fatalism attitudes were found to be high, and their self-care agency was at a moderate level. It was concluded that as the health fatalism attitudes of oncology patients increased, their self-care agency also increased. It is recommended to evaluate the impact of health fatalism as a sociocultural factor in the self-care of oncology patients. Keywords: nursing, cancer, self-care, health fatalism
Seda Gökkaya, Meltem Şirin Gök. The Relationship Between Health Fatalism and Self- Care Agency in Oncology Patients. Kafkas J Med Sci. 2025; 15(1): 16-25
Sorumlu Yazar: Meltem Şirin Gök, Türkiye |
|
Tam Metin PDF
Yazdır
Alıntıyı İndir
RIS
E-Postala
Paylaş
Yazara e-posta gönder
PubMed
